Jak przeprowadzić prace ziemne, wykonać i zaizolować fundamenty oraz piwnicę, by zagwarantować trwałą oraz skuteczną ochronę domu przed niszczycielskim działaniem wody, a także wilgoci? Sposoby zabezpieczania termicznego fundamentów i piwnic.
Materiały stosowane do budowy fundamentów domu jednorodzinnego powinny być trwałe i wytrzymałe. Muszą bowiem przenosić bardzo duży ciężar. Poza tym powinny być ciepłe. Najczęściej fundamenty murowane wykonuje się z bloczków betonowych lub keramzytobetonowych. Jednak to nie jedyne materiały, które są wykorzystywane do budowy fundamentów domu.
Straty ciepła przez fundamenty mogą wynosić nawet 15% ogólnej utraty ciepła. Proces osadzania fundamentów budynku pod powierzchnią ziemi powoduje bezpośredni kontakt z gruntem, przez co ucieczka ciepła jest zintensyfikowana. Z tego względu materiały wykorzystane do budowy fundamentów domu muszą być nie tylko odpowiednio wytrzymałe na obciążenia, ale także mają za zadanie ograniczać wychładzanie się budynku. Z czego zatem zbudować fundament domu?
Betonowe ławy fundamentowe
Ławy fundamentowe zazwyczaj wykonuje się z betonu klasy minimum C12/15 (dawne B15) lub C 16/20 (dawne B20). Dobrym rozwiązaniem jest zamówienie gotowego betonu z wytwórni. Nie zapomnijmy o wykonaniu zbrojenia – jego zadaniem jest zapobieganie pękaniu ław fundamentowych. Ławy fundamentowe możemy wykonać również z samozagęszczającego betonu. Dodane do niego domieszki polimerowe pozwalają na uzyskanie optymalnej płynności. Nie przysparza także trudności podczas układania. Ławy fundamentowe możemy zbudować z bloczków betonowych lub cegieł, jednak rozwiązanie to jest obecnie bardzo rzadko stosowane.
Budowa fundamentów domu – technologia monolityczna i murowana
Monolityczne ściany fundamentowe mogą być wykonane z gotowej betonowej mieszkanki (klasy C12/15 bądź C16/20) lub betonu wodoszczelnego. Jednak wadą tych materiałów jest konieczność wykonania deskowania, co jest pracochłonne. Do budowy fundamentów domu w technologii murowanej stosuje się fundamentowe bloczki betonowe o standardowych wymiarach 12 (lub 14) x 25 x 38 cm. Elementy odznaczają się dużą wytrzymałością, mrozoodpornością oraz niską nasiąkliwością (5-9%). Można układać je dowolnie – poziomo lub pionowo. Minimalna grubość ścian fundamentowych z bloczków betonowych wynosi 20 cm. Niestety są dość ciężkie – jeden bloczek może ważyć nawet 27 kg. Do budowy fundamentów można też użyć fundamentowych bloczków keramzytobetonowych. Powstają w wyniku zmieszania betonu z drobnym keramzytem. Taki skład powoduje, że są lżejsze od bloczków betonowych, a także od nich cieplejsze i bardziej odporne na rozwój mikroorganizmów, jednocześnie są wytrzymałe i nienasiąkliwe. Elementy keramzytobetonowe są zazwyczaj większe od betonowych (nawet dwukrotnie) – jest to dość duże ułatwienie dla wykonawców, gdyż wszystkie prace przebiegają sprawnie, mniejsze jest także zużycie zaprawy.
Dobrym rozwiązaniem są też betonowe lub keramzytonowe pustaki zasypowe. Po wymurowaniu lub ustawieniu elementów na sucho wypełnia się je betonem. Ściany tego typu również można przedtem uzbroić. Na rynku pojawiła się nowa wersja silikatowych bloczków fundamentowych o zmiennym układzie drążeń, które zapewniają większą wytrzymałość. Ceramiczne cegły pełne stosuje się przy budowie ścian fundamentowych coraz rzadziej (mimo że charakteryzują się bardzo dużą wytrzymałością i odpornością na czynniki atmosferyczne), ponieważ są małogabarytowe, a to nie sprzyja szybkiemu przeprowadzeniu prac budowlanych. Ponadto ilość użytych do budowy fundamentów (cegieł i zaprawy) jest dość duża. Użycie cegieł warto rozważyć, jeśli mamy dostęp do elementów pochodzących z rozbiórki, gdyż najczęściej możemy kupić w atrakcyjnej cenie, a mimo upływu czasu są w dobrym stanie. Pamiętajmy, że cegły ceramiczne użyte do budowy fundamentów muszą mieć minimum klasę 10. Najlepszym wyborem na fundamenty jest zastosowanie klinkieru tzw. kanalizacyjnego (ma klasę 25). Prawie niemożliwe jest idealnie równe wymurowanie ściany z cegieł, dlatego łączy się je na niepełną spoinę i układa cienką warstwę tynku, tzw. rapówkę, mającą na celu wyrównanie powierzchni. Najrzadziej do budowy fundamentów domu są wykorzystywane kamienie. Stosuje się je jako podwalinę pod domy o charakterze regionalnym, poniżej strefy gruntu wykorzystuje się inne materiały, gdyż dolnej części cokołu wykonanego z kamieni nie da się poprawnie zaizolować bez jego wyrównania. Elementy te są rzadko obrobione, gdyż wtedy ich cena jest dość wysoka. Najczęściej wykorzystuje się polne piaskowce lub skalenie. Kamienie po wymurowaniu, należy przed wpływem wilgoci zabezpieczyć impregnatem.
Według normy pod ziemią (w tym do budowy fundamentów domu) można stosować również standardowe elementy ścienne, np. beton komórkowy. Oczywiście muszą być spełnione pewne określone warunki, m.in. grunt musi być przepuszczalny, nieagresywny, poziom wód gruntowych niski, a ściany bardzo starannie zabezpieczone przed wilgocią. Ponadto w karcie technicznej produktu powinno być zaznaczone, że produkt może być wykorzystany do budowy fundamentów.
Odpowiednia zaprawa do budowy fundamentów domu
Zaprawa służy do wypełniania wszystkich spoin poziomych, a także pionowych. Warstwa spoiny nie może być cieńsza niż 1 cm – ściany fundamentowe wymagają wykonania grubych spoin dookoła. Do murowania ścian, które znajdują się pod ziemią zazwyczaj wykorzystuje się zaprawy cementowe, które są mocne i odporne na wilgoć. Powyżej poziomu gruntu można stosować zaprawy cementowo-wapienne, o lepszej urabialności. Wytrzymałość zaprawy powinna być dobrana do materiału na ściany. Jeśli będzie mocniejsza niż bloczki, to pod wpływem obciążeń może dojść do popękania konstrukcji muru. Oczywiście zaprawa nie może być także zbyt słaba, gdyż pod wpływem obciążeń popęka i przestanie spełniać swoją funkcję spoiwa muru. W projekcie powinna być określona optymalna klasa zaprawy – najlepiej jej nie zmieniać.
zdjęcia: fotolia.com