Taras odporny na pogodę

Prawidłowe zaprojektowanie i wykonywanie tarasu jest wyzwaniem zarówno dla projektantów, jak i wykonawców. Konstrukcja tarasu musi zapewnić całkowitą szczelność o każdej porze roku, zapobiegającą penetracji opadów atmosferycznych w konstrukcję oraz szybkie i skuteczne odprowadzenie opadów poza taras. Poszczególne warstwy powinny być wykonane w taki sposób, aby umożliwić ruchy termicznych wierzchnim warstwom tarasu. Latem płyta rozszerza się w trakcie upałów; zimą kurczy się przy mrozach. Z tego powodu mogą pękać okładzina tarasu.  Istotne jest również uszczelnienie cokołów, aby były odporne na zalegający śnieg na styku tarasu ze ścianą budynku. Jeżeli taras znajduje się nad pomieszczeniem użytkowym konieczne jest zapewnienie odpowiedniej ochrony cieplnej (pomieszczenia poniżej tarasu powinny być chronione warstwą termoizolacji o odpowiedniej grubości) oraz powstrzymanie wnikania wilgoci od strony wnętrza pod tarasem (konieczne jest wykonanie warstwy paroizolacji, blokującej wnikanie pary wodnej w przegrodę). Jeżeli taras budujemy na gruncie musimy zabezpieczyć jego płytę przed wchłanianiem wilgoci z ziemi. W czasie budowy prace powinny zostać wykonane wyjątkowo starannie, a zastosowane materiały i technologia muszą być dopasowane do warunków użytkowania i konstrukcji tarasu. Unikniemy wtedy problemów takich jak odpadające płytki, przecieki przez szczeliny dylatacyjne, spękania wylewek, warstw dociskowych czy przecieki przez płyty tarasowe.

Płyta tarasowa w systemie mineralnym

Przekrój przez typowe warstwy tarasowe przedstawiają się następująco:

1.  – płyta nośna tarasu
   
2.  – warstwa spadkowa
   
3.  – wkładka dystansowa
   
4.  – paroizolacja
   
5.  – termoizolacja
   
6.  – warstwa dociskowa
   
7.  – taśma uszczelniająca
   
8.  – hydroizolacja (mikrozaprawa uszczelniająca)
   
9.  – sznur dylatacyjny
   
10.  – zaprawa klejowa
    
11.  – zaprawa do spoinowania płytek
    
12.  – okładzina ceramiczna
    
13.  – uszczelniacz trwale elastyczny
    

Płyta nośna tarasu przenosi ciężar własny ułożonych na niej materiałów izolacyjnych, wykończeniowych i obciążenie użytkowe. Płyta nośna oraz sposób jej oparcia projektowane są przez uprawnionego projektanta z uwzględnieniem przewidywanych obciążeń. Samowolnie nie możemy wprowadzać tu żadnych zmian. W przypadku braku spadku na płytach konstrukcyjnych należy wykonać dodatkową wylewkę spadkową. 

Warstwa spadkowa powinna być wykonana z betonu o takiej samej klasie co płyta konstrukcyjna. Zaleca się spadek rzędu 2 cm na metr bieżący. Aby wyznaczyć kąt nachylenia tarasu, najpierw należy ustalić punkt odniesienia. Przy użyciu poziomicy i prostej deski zaznaczyć ten punkt na paliku znajdującym się najbliżej domu. Na tak wyznaczonej wysokości przymocować sznurek do pierwszego palika. Na każdym kolejnym paliku wysokość zamocowania sznurka powinna być niższa o 2 cm. Następnie wzdłuż sznurka na zaznaczonych wysokościach umieścić deski wyznaczające krawędź tarasu.Minimalna grubość wylewki spadkowej powinna wynosić 3,5 cm (w najcieńszym miejscu przy krawędzi). Z uwagi na tak cienką warstwę betonu trzeba zwrócić szczególną uwagę na jego pielęgnację. Po około 12 godzinach od wykonania wylewki, podkład należy zwilżyć rozproszonym strumieniem wody i przykryć folią PE. Przez 7 dni podkład utrzymywać w stanie wilgotnym tzn. pod folią, okresowo, w miarę wysychania podkładu unosząc folię i zraszając powierzchnię wodą. Przez pierwsze 3 doby trzeba chronić wylewkę przed ruchem pieszym, a przez cały okres twardnienia (do 28 dni) przed intensywnym nagrzewaniem.

Warstwę sczepną wylewki z podłożem wykonujemy preparatem IZOHAN Renobud R-102. Może być nakładany na podłoża wykonane z betonu klasy nie  mniejszej niż C20/25 o czystej i chłonnej powierzchni oczyszczonej z brudu, kurzu i plam metodą  piaskowania lub wodą pod wysokim ciśnieniem. Zaprawę nanosić przy pomocy szczotki lub pędzla z twardym włosiem. Betonowe podłoże powinno być zwilżone do stanu matowo-wilgotnego. Po odczekaniu ok. 30 minut od ułożenia warstwy sczepnej należy nakładać zaprawy naprawcze typu PCC IZOHAN Renobud R-103 5-40 mm lub IZOHAN Renobud R-104 30-100 mm. W ich przypadku grubość warstwy niwelacyjnej ograniczona jest grubością ziaren. Po wykonaniu nadlewki z betonu dalsze prace są wskazane dopiero po odczekaniu minimum 21 dni, natomiast w przypadku mieszanki typu PCC czas odczekania wynosi tylko 7 dni. stosując zasadę "mokre na mokre”. Czas obrabiania po około 40 minutach.

Warstwa paroizolacji stosowana jest w przypadku tarasów nad pomieszczeniami i stanowi barierę zapobiegająca przedostawaniu się pary wodnej z pomieszczeń wewnątrz budynku do strefy punktu rosy - strefy temperatury, przy której następuje skrapianie się pary wodnej. Brak paroizolacji jest częstą przyczyną zawilgocenia sufitów w wyniku kondensacji pary wodnej pod warstwą wodoszczelną, co tworzy wrażenie nieszczelności tarasu. Funkcję paroizolacji mogą spełniać materiały rolowe (folia PE lub EPDM, papa paroizolacyjna) lub bezspoinowe masy bitumiczne. Wybór i rodzaj warstwy paroizolacyjnej należy dobierać, uwzględniając przewidywaną emisję pary wodnej i współczynnik oporu dyfuzyjnego poszczególnych materiałów paroizolacyjnych. Przy wykonywaniu warstwy paroizolacji z mas bitumicznych grubowarstwowych (KMB) uzyskujemy powłokę bezspoinową, ciągłą na całej powierzchni. Ważne jest, by stosować masy dyspersyjne wodorozcieńczalne, ponieważ warstwa ta ma bezpośredni kontakt z polistyrenowymi płytami ocieplającymi. Stosowanie mas jest wygodnym rozwiązaniem bez względu na kształt i wymiary płyty tarasu. Powierzchnię pod masę KMB należy zagruntować. Preparat IZOHAN Izobud WM  nakłada się pacą, szpachlą lub urządzeniem natryskowym. Powłokę wykonuje się w kilku cyklach roboczych. Zaleca się nakładać jednorazowo warstwę nie grubszą niż 2 mm. Grubość paroizolacji powinna wynosić od 2 do 4 mm suchej pozostałości.

Warstwa termoizolacyjna. Izolacja termiczna przeciwdziała wykraplaniu się pary wodnej pod paroizolacją (przenosi punkt rosy powyżej paroizolacji), ogranicza ruchy konstrukcji nośnej z ukształtowanym spadkiem, zimą ogranicza utratę ciepła z pomieszczeń usytuowanych pod tarasem, a latem nadmierne ich ogrzewanie, powinna też mieć zdolność do przenoszenia obciążeń przewidzianych przy użytkowaniu tarasu. Nad mieszkaniem powinna wynosić co najmniej 12 cm, a nad garażem, pomieszczeniem gospodarczym nie mniej niż 6 cm. Nad pomieszczeniami nieogrzewanymi można zrezygnować z warstwy ocieplającej, ale jest przydatna ze względu na zmniejszenie wpływu zmian temperatury na konstrukcje stropowe. Płyty ocieplające powinny mieć frezowane obrzeża, przez co eliminuje się możliwość powstawania mostków termicznych oraz tworzy się jednolitą, gładką powierzchnię bez wybrzuszeń, uskoków i ubytków. Można też układać termoizolację dwuwarstwowo, z przesunięciem styków

Warstwa dociskowa. Zadaniem warstwy dociskowej jest wytworzenie podłoża pod izolację wodoszczelną oraz warstwy nawierzchniowe. Warstwa ta powinna mieć stałą grubość i kompensować odkształcenia konstrukcji oraz odkształcenia termiczne. Przy zróżnicowanych grubościach proces wysychania płyty jest nierówny i w wyniku tego skurcz wiązania jest różny w różnych miejscach. Dlatego warstw dociskowych nie powinno się używać do tworzenia spadków. Jako minimalną grubość jastrychu należy przyjąć 4 cm, w praktyce najczęściej spotyka się 5-6 cm. Wykonując warstwy jastrychu koniecznie trzeba pamiętać o wykonaniu prawidłowych dylatacji: konstrukcyjnych, obwodowych i wymuszonych (przeciwskurczowych) oraz dylatacje na połączeniach nawierzchni tarasu z elementami o innym współczynniku wydłużalności termicznej.

Warstwa izolacji wodoszczelnej Powinna zabezpieczyć warstwy spodnie przed migracją wilgoci, a dzięki swej elastyczności kompensować ruchy podłoża wywołane odkształceniami termicznymi. Bezpośrednio do izolacji wodoszczelnej wykonanej z IZOHAN ekofolii wysokociśnieniowej 2-składnikowej mogą być klejone okładziny ceramiczne. Na czyste, matowo-wilgotne podłoże nanosi się cienką, kontaktową warstwę w celu zamknięcia porów w podłożu. Po naniesieniu należy od-czekać ok. 3-4 godzin aby warstwa wyschła. Następnie nałożyć właściwą warstwę tak, aby cała powłoka miała 2 mm grubości. Nanoszenie poszczególnych warstw może się odbywać za pomocą pędzla lub pac stalowych. Zaletą ekofolii wysokociśnieniowej 2-składnikowej jest wysoka elastyczność umożliwiająca mostkowanie rys, dobra przyczepność do betonu, wysoka wodoszczelność, otwartość dyfuzyjna wodą (powłoka "oddycha"). Drugim alternatywnym produktem jest IZOHAN Szczelny taras, również jako bezpośrednia elastyczna wodoszczelna izolacja podpłytkowa. Pierwszą cienką warstwę nanosi się w celu zamknięcia porów w podłożu - koniecznie pędzlem, wcierając w podłoże. Po około 3-4 godz. można nakładać druga warstwę. Po upływie ok. 24 godz. na wyschniętą powłokę można przyklejać okładziny ceramiczne. Zalety IZOHAN szczelny taras to możliwość układania na wilgotne podłoże, mostkowanie rys, szybka możliwość przyklejania płytek, odporny na promienie UV. Szczególnej uwagi wymaga przygotowanie podłoża na złączach elementów pionowych z powierzchnią tarasów. Powierzchnie te różnie pracują względem siebie i naprężenia powstające pomiędzy tymi płaszczyznami koncentrują się w narożnikach. Z tego względu we wszystkich narożnikach powinny być wtopione taśmy zbrojące.

Wykładziny tarasu. Istnieje na rynku szeroka gama produktów stosowanych jako okładzina tarasów. Najczęsciej wybierane są produkty mrozoodporne. Także klej powinien być wysokoelastyczny i mrozoodporny np. IZOHAN renobud C-502, który nanosimy gładką stroną packi cienką, kontaktową warstwę kleju na spodnią powierzchnię płytek. Technika ta zapewnia wymagane, niemal 100% pokrycie płytek klejem, co zapobiega wnikaniu i gromadzeniu się wody pomiędzy nimi, a izolacją. Po całkowitym wyschnięciu kleju można przystąpić do wypełniania szczelin masą fugową, np. IZOHAN renobud C-503. Szerokość spoin powinna wynosić min. 5 mm.

Szczególnej uwagi wymagają złącza elementów pionowych z powierzchnią tarasów. Powierzchnie te pracują różnie względem siebie i naprężenia powstające pomiędzy tymi płaszczyznami koncentrują się w narożnikach. W pierwszą warstwę hydroizolacji wtapiamy taśmy, umieszczając je w taki sposób, by połowa szerokości zachodziła na element pionowy, a połowa na poziomy.  Przy aplikacji drugiej warstwy mikrozaprawy pokrywa się taśmy izolacją analogicznie jak przy wtapianiu siatki w zaprawę klejową przy wykonywaniu ociepleń elewacji. Odpowiednie rozwiązanie stref krawędziowych jest ważnym elementem składającym się na bezawaryjność całego układu warstw. Mocowanie obróbek okapowych powinno być szczelne i stabilne. Oprócz wykonawstwa, znaczenie ma materiał, z którego są wykonane - obróbki blacharskie mogą ulec korozji. Alternatywą dla tradycyjnych obróbek są systemowe profile krawędziowe. Są one wykonane z aluminium, powleczone powłoką poliestrową, dzięki czemu posiadają bardzo wysoką odporność na korozję. Od tradycyjnej obróbki blacharskiej odróżniają je także otwory drenażowe pozwalające odprowadzić ewentualną wilgoć spod posadzki. Produkowane są profile balkonowe i tarasowe.

Wykładziny tarasu. Istnieje na rynku szeroka gama produktów stosowanych jako okładzina tarasów. Najczęsciej wybierane są produkty mrozoodporne. Także klej powinien być wysokoelastyczny i mrozoodporny np. IZOHAN renobud C-502. Stosując pacę o rozmiarze ząbków 6x6 mm to średnie zuzycie kleju wyniesie 3,5 kg/m2. Nanosimy też gładką stroną packi cienką, kontaktową warstwę kleju na spodnią powierzchnię płytek. Technika ta zapewnia wymagane, niemal 100% pokrycie płytek klejem, co zapobiega wnikaniu i gromadzeniu się wody pomiędzy nimi, a izolacją. Po całkowitym wyschnięciu kleju można przystąpić do wypełniania szczelin masą fugową, np. IZOHAN renobud C-503. Szerokość spoin powinna wynosić min. 5 mm. Jeśli zastosowaliśmy mikrozaprawę uszczelniającą - produkowaną na bazie modyfikowanych cementów - możemy układać płytki bezpośrednio na powłoce izolacyjnej. Wybierając klej musimy rozważyć warunki w których będzie pracował. Przydatność produktu do określonych zastosowań możemy określić na podstawie oznakowania na opakowaniu. Okładziny tarasowe pracują narażone są na wpływ opadów atmosferycznych i naprzemienne cykle zamrażania i odmrażania. Z tego względu warto zdecydować się na klej o podwyższonych parametrach wytrzymałościowych C2, który zachowa swoje właściwości nawet w trudnych warunkach eksploatacyjnych. Z uwagi na naprężenia termiczne, powinniśmy wybrać materiał elastyczny S1, który zapewni właściwą współpracę między płytką a podłożem. Pracę na powierzchniach pionowych ułatwią zaprawy oznaczone literą T. Przydatną cechą jest też wydłużony czas otwartego schnięcia E, umożliwiający skuteczne przyklejenie płytki po dłuższym czasie (30 min) od nałożenia kleju.