Balkon jest przeważnie konstrukcją wspornikową, może to też być konstrukcja samonośna oparta na własnych słupach lub ścianach. Zazwyczaj ma niewielką szerokość. Choć w projektach domów energooszczędnych unika się projektowania balkonów, nadal cieszą się one dużą popularnością, nie tylko jako przestrzeń wypoczynkowa, ale także jako dekoracyjny detal. Jeszcze do niedawna balkon był miejscem, który narażał budynek na ucieczkę ciepła z wnętrz. Dzisiaj straty ciepła można znacznie zminimalizować – dzięki rozwiązaniom systemowym można wykonać poprawną izolację termiczną płyty balkonu lub tarasu albo zastosować specjalne łączniki zbrojeniowe z wkładką termiczną. Skuteczną hydroizolację i paroizolację płyt balkonowych i tarasowych zapewniają nowoczesne membrany oraz folie. Balkon bez mostków termicznych. Gdy żelbetowa płyta balkonowa jest przedłużeniem płyty stropowej, izolacja w miejscu połączenia stropu z płytą balkonową jest przerwana. W związku z tym powstaje mostek termiczny o dużej powierzchni, przez który może uciekać tyle samo ciepła co przez nieocieploną ścianę zewnętrzną. W energooszczędnym budynku rozwiązaniem jest bardzo dokładne ocieplenie płyty balkonowej zarówno od spodu, jak i od strony wierzchniej. Można też zastosować specjalne łączniki zbrojeniowe z wkładką termiczną ze styropianu, które służą do łączenia płyt wspornikowych ze stropem. Przenoszą one obciążenia z płyty na strop, jak przy połączeniu monolitycznym, a jednocześnie pozwalają ograniczyć ucieczkę ciepła na zewnątrz. Zlikwidowanie mostka termicznego powstałego przez przerwanie izolacji płytą balkonową spowoduje zmniejszenie współczynnika lambda o mniej więcej 0,6 W/(m.K). Ryzyko występowania mostka termicznego między stropem a balkonem zminimalizuje budowa balkonu o konstrukcji drewnianej. Może on być zamocowany do ściany budynku i podparty tzw. zastrzałami. Mostek termiczny pojawia się jedynie w miejscach, w których belki mocowania przechodzą przez izolację termiczną.
Taras to konstrukcja pozioma umieszczona zazwyczaj na wysokości parteru, ale również na dachu. Znane były już w starożytności i nadal są bardzo popularne zwłaszcza w krajach o łagodnym klimacie. Traktowane są jako wielofunkcyjne letnie pokoje, a strefa wejściowa ma spełniać coraz więcej wymagań dotyczących ergonomii komunikacji i bezpieczeństwa. Spełnieniu nowych ról tych miejsc służy ich większa powierzchnia, a także bardziej odporne na działanie szkodliwych warunków atmosferycznych i funkcjonalne materiały posadzkowe czy też chroniące przed słońcem zadaszenia. Wieczorem komfort przebywania w tej przestrzeni zapewni dobre oświetlenie, a w chłodne dni – specjalne lampy grzewcze. Istotnym elementem budowy tarasu jest poprawne połączenie go z bryłą budynku bez mostków termicznych oraz wykonanie izolacji wodochronnej. To powierzchnie, które jak żadne inne narażone są na działanie skrajnych warunków atmosferycznych. Przez lata poddawane są na przemian działaniu wysokich i niskich temperatur oraz opadów atmosferycznych. Dlatego bardzo istotny jest dobór odpowiednich produktów oraz wykonawstwo na najwyższym poziomie.
Konstrukcja tarasu pod ciężkie nawierzchnie z płytek gresowych, terakoty czy klinkieru wymaga solidnej konstrukcji z płyty żelbetowej opartej na ławie fundamentowej zagłębionej poniżej poziomu przemarzania gruntu. To jeden z trudniejszych do zrobienia i jednocześnie drogich elementów domu. Fundamenty tarasu należy zabezpieczyć przed wilgocią w identyczny sposób, jak fundamenty domu. Płyta tarasowa musi być zabezpieczona poziomą izolacją przeciwko podciąganiu kapilarnemu wilgoci z gruntu. Powierzchnia tarasu musi być wykonane ze spadkiem 1,2-1,5% od ściany domu w kierunku krawędzi, aby na jego powierzchni nie gromadziły się wody opadowe. Warstwa drenująca ze specjalnej maty lub warstwy żwiru wokół tarasu zabezpieczy go przed podmakaniem i umożliwi swobodną pracę gruntu względem płyty przy różnicach temperatury pomiędzy ziemią a płytą. Krawędzie tarasów na gruncie zabezpiecza się np. obrzeżami chodnikowymi. Przy dużych tarasach powierzchnię trzeba zdylatować, aby naprężenia termiczne i nierównomierne osiadanie nie spowodowały pęknięć. Gres lub terakota na taras muszą być odporne na mróz, dopuszczone do stosowania na zewnątrz, antypoślizgowe i mieć małą ścieralność. Źle zaprojektowane i wykonane tarasy bardzo często zostają uszkodzone właśnie przez warunki atmosferyczne. Woda deszczowa lub z roztopów wiosennych wnika pod okładzinę przez mikro pory w fudze lub przez mikro pęknięcia na styku fugi i płytki. Przenika też w głąb przez system kapilarów, które zawierają materiały budowlane. Woda zaczyna gromadzić się na jastrychu lub bezpośrednio na płycie betonowej, ponieważ zatrzymuje się na warstwie izolacji przeciwwodnej. Latem po nagrzaniu okładziny przez słońce wytwarza się ciśnienie pary wodnej i wilgoć ponownie wydostaje się spod okładziny. Często na powierzchni fugi zostawia wówczas tzw. wykwity solne. Natomiast zimą woda zamarzając, zwiększa swoją objętość i niejednokrotnie rozsadza podłoże czy klej pod płytkami. Dlatego bardzo ważna jest izolacja podpłytkowa, która nie dopuszcza do przenikania wody wgłąb jastrychu.
Chcąc przez lata cieszyć się tarasem lub balkonem, ważne jest przestrzeganie podstawowych zasad wykonawczych oraz zastosowanie odpowiednich materiałów. Firma KREISEL oferuje system przeznaczony do wykonywania warstwy spadkowej, izolacyjnej oraz okładziny ceramicznej na płytach balkonowych i tarasowych.
Pierwszym krokiem wykonania zewnętrznej okładziny ceramicznej jest przygotowanie podkładu dociskowego i kształtującego spadek przy użyciu Jastrychu cementowego GigaBeton 440. Podłoże betonowe musi mieć co najmniej 6 miesięcy i wilgotność nie większą niż 2%. Przygotowaną zaprawę należy układać pomiędzy listwami kierunkowymi. Nadmiar zaprawy ściągnąć łatą po prowadnicach i po wstępnym związaniu zatrzeć powierzchnię pacą. Dylatacje jastrychów wykonywanych na tarasach należy rozmieszczać co 2,0-2,5 m. Wylewkę chronić przez pierwsze 7 dni od jej wykonania przed nadmiernym nasłonecznieniem, zbyt wysoką temperaturą, silnym wiatrem i wodą (opadami) oraz ujemnymi temperaturami (minimalna temperatura schnięcia to 5˚C). Wykonywanie kolejnych prac można rozpocząć po 28 dniach twardnienia.
Drugim krokiem wykonania zewnętrznej okładziny ceramicznej jest izolacja podpłytkowa, która nie dopuszcza do przenikania wody wgłąb jastrychu. Najczęściej wykonuje się ją z zapraw cementowo-polimerowych, które popularnie nazywane są szlamami. Zaprawy te są paro przepuszczalne, dobrze przyczepne do klejów cementowych. Odporność na działanie wody jest taka sama jak izolacji bitumicznych. Dwuskładnikowe, takie jak Aquaszczel 820 są wysoce elastyczne, przenoszą największe obciążenia techniczne, mostkują także rysy podłoża do 1,5 mm.
- Przed naniesieniem zaprawy uszczelniającej podłoże musi być wysezonowane, równe, nośne, zwarte, wolne od zanieczyszczeń mogących osłabić przyczepność (np. kurzu, wykwitów, olejów i tłuszczów, powłok malarskich).
- Izolacja musi być wykonana w minimum dwóch warstwach tak, aby dokładnie pokryć całą powierzchnię. Pierwszą warstwę zaleca się nakładać twardą szczotką, silnie wcierając ją w powierzchnię jastrychu. Jednokrotna warstwa nie powinna być grubsza niż 2 mm, a całkowita grubość warstwy izolacji podpłytkowej powinna wynosić ok. 2,0-2,5 mm.
- Wszelkie przejścia rurowe, załamania powierzchni, połączenia powierzchni poziomych i pionowych należy dodatkowo zabezpieczyć poprzez wklejenie taśm izolacyjnych, a uszczelnienie wyprowadzić na wysokość ok. 15 cm na każdą przylegającą ścianę. W celu zwiększenia odporności na rozciąganie zaleca się wtopienie siatki zbrojącej.
Po wyschnięciu ostatniej warstwy uszczelnienia (ok. 2 dni) należy przykleić płytki.
Trzecim krokiem wykonania zewnętrznej okładziny ceramicznej jest przyklejenie płytek. Do przyklejenia płytek ceramicznych zawsze należy używać klejów nie tylko mrozo- i wodoodpornych, ale także elastycznych i odkształcalnych. Najlepiej, aby był odkształcalny (S1 - odkształcalność w zakresie 2,5 do 5 mm) lub wysoce odkształcalny (S2 - odkształcalność >5 mm). Dzięki tej właściwości pojawiające się naprężenia materiałów nie spowodują ich uszkodzeń.
Klej Expert 3 jest klejem odkształcalnym i wysoce przyczepnym do przyklejania gresu - również wielkoformatowego. Długi czas schnięcia to jego zaleta. Dzięki temu po naniesieniu na podłoże ma wydłużony czas otwartego schnięcia oraz długi czas korekty ułożenia płytki - do 30 minut. Po 24 godzinach możemy wchodzić na wykonaną posadzkę, a po 48 godzinach fugować. Charakteryzuje się również wysoką odpornością na temperaturę.
- Przygotowaną zaprawę należy rozprowadzać
na podłożu cienką warstwą, silnie dociskając. Wielkość powierzchni pokrytej zaprawą powinna być dostosowana do możliwości ułożenia płytek, aby nie został
przekroczony czas otwartego schnięcia zaprawy klejącej czyli ok. 3 godzin. Zaprawę klejącą należy nanosić także na całą powierzchnię odwrotnej strony płytki, cienką warstwą o równej grubości, pokrywającą wszystkie wyprofilowania.
- Płytki przykleja się w taki sposób, że kolejną przykłada się jak najbliżej poprzedniej i następnie przesuwa tak, aby powstała spoina odpowiedniej szerokości. Płytki dociskać, aby zaprawa klejąca przylegała do całej powierzchni płytki. Niestaranne rozprowadzenie zaprawy spowoduje, że pod nawierzchnią powstaną puste przestrzenie. Wnikająca w nie woda zwiększa po zamarznięciu swą objętość, powodując odspojenie płytek i zniszczenie posadzki.
- Szerokość spoin należy dobrać w zależności od wielkości płytek. Przed stwardnieniem zaprawy należy wydrapać ze spoin jej ewentualne pozostałości, a płytki obmyć wodą. Z płytek na ścianach przylegających do tarasu należy wykonać cokolik.
- Spoinować należy po 2 dniach od przyklejenia płytek, zaprawą Fuga Nanotech 730. Ze względu na silne brudzenie się ceramicznych okładzin tarasowych zaleca się stosowanie zaprawy koloru szarego. Przekrój szczelin powinien być głęboko, równomiernie i dokładnie wypełniony fugą. Spoiny przeznaczone do uszczelnienia masą silikonową, pozostawić nie wypełnione zaprawą.
- Po krótkim przeschnięciu zaprawy (zmatowieniu), jej nadmiar pozostający na powierzchni płytek należy usunąć przy pomocy wilgotnej, często płukanej gąbki, ruchami ukośnymi do siatki spoin. Czynność tę należy wykonywać ostrożnie, aby nie powodować wymywania zaprawy ze spoin.
- Spoiny przyścienne należy wykonać jako trale elastyczne z masy Silikolor 720.
Fuga Nanotech 730 jest odporna na zabrudzenia i porastanie biologiczne. Wyjątkowo gładka i łatwa w obróbce, zawiera dodatki zmniejszające ryzyko powstawania wykwitów solnych. Świeżo wyspoinowane powierzchnie należy chronić przed deszczem, wiatrem, nasłonecznieniem i mrozem. Ostateczny kolor spoina osiąga po całkowitym wyschnięciu (ok. 7 dni) i jest zależny od sposobu pielęgnacji świeżej zaprawy i warunków pogodowych w trakcie jej schnięcia. Nadaje się do stosowania przy szerokości spoin od 1 mm do 20 mm.
Silikonowa masa uszczelniająca Silikolor 720 stosuje się do uszczelniania dylatacji i do narożnikowego spoinowania płytek ceramicznych. Jest odporna na działanie grzybów pleśniowych i może być stosowana w basenach i w pomieszczeniach narażonych na zawilgocenie. Bogata oferta kolorystyczna pozwala na dopasowanie barwy masy do zastosowanych materiałów budowlanych.
Aby cieszyć się płytkami ceramicznymi na tarasie nie zapomnijmy o czyszczeniu i konserwacji takiej powierzchni. Osad z fugi na powierzchni płytek najlepiej zmyć specjalnym środkiem Zmywaczem osadów 1007. Ułatwi on zmywanie wszelkich pozostałości zapraw i fug cementowych. Zabrudzone powierzchnie fug cementowych możemy wyczyścić środkiem Reno-Spoina 1005. Usuwa on brud, tłuszcze i inne zanieczyszczenia. Wnikając w głąb zaprawy oczyszcza strukturę spoin, nadaje im świeży wygląd i przywraca pierwotną kolorystykę. Tłuste zabrudzenia możemy usunąć środkiem Reno-Bruk 1003. Produkt ten usuwa zabrudzenia spowodowane olejami, smarami, tłuszczami.
Gwarancja. Rozwiązania niesystemowe stosuje się najczęściej podczas stawiania domów jednorodzinnych. Zarówno wykonawcy, jak i inwestorzy chcąc zaoszczędzić pieniądze, używają artykułów różnych producentów, należących do innych systemów budowlanych. W takim zostać przypadku nawet świetny wykonawca może okazać się niewystarczającym gwarantem bezawaryjnej eksploatacji obiektu. Brak kompatybilności produktów może doprowadzić m.in. do odspojenia następujących po sobie warstw. Jeśli na podłożu betonowym zastosujemy zwykły, podstawowy grunt, może okazać się, że po pewnym czasie dojdzie do ich rozwarstwienia. Istotne jest postępowanie zgodne z wytycznymi producenta. W przeciwnym razie żądania reklamacyjne mogą nieuwzględnione, a inwestor będzie musiał sam ponieść koszty naprawy. Początkowa oszczędność okaże się więc pozorna. Produkty jednego producenta gwarantują udaną inwestycję. Warto kierować się tą zasadą wybierając materiały budowlane. Stosując wszystkie wyroby jednego producenta możemy mieć pewność, że proponowane rozwiązanie było przetestowane, przebadane i posiada wymaganą przez polskie prawo dokumentację. Atutem stosowania systemu podczas prac jest także możliwość uzyskania tzw. karty gwarancyjnej, którą wystawić może producent na użyte w czasie budowy produkty. Brak użycia produktów jednego producenta grozi utratą gwarancji, a co za tym idzie, pozbawia inwestora możliwości uzyskania roszczeń reklamacyjnych. Przede wszystkim jednak grozi uszkodzeniami w trakcie eksploatacji, a tych wszyscy chcą uniknąć. Należy pamiętać, że naprawy kosztują więcej, niż budowanie zgodne z technologią. W razie wątpliwości co do kompatybilności wbudowywanych materiałów, najlepiej jest sprawdzić to w ich kartach technicznych.
Czy artykuł był przydatny?
Dziękujemy. Podziel się swoją opinią.
Czy możesz zaznaczyć kim jesteś?
Dziękujemy za Twoją opinię.
