Artykuł: Słownik inwestora budującego dom w 2021 r.

Słownik inwestora budującego dom w 2021 r.

Właśnie wchodzą w życie nowe przepisy prawne zobowiązujące osoby wznoszące domy jednorodzinne do wybudowania domu niskoenergoochłonnego. Już od momentu poszukiwania projektu i podczas budowy zetkną się oni z pojęciami, za pomocą których opisywane są wymogi prawne. Przybliżamy ich znaczenie.

Pojęcia związane z budownictwem energooszczędnym 

Zrównoważony rozwój – doktryna ekonomii, zakładająca jakość życia na poziomie, na jaki pozwala obecny rozwój cywilizacyjny. Zrównoważony rozwój jest wtedy, kiedy potrzeby obecnego pokolenia mogą być zaspokojone bez umniejszania szans przyszłych pokoleń na ich zaspokojenie.

Efektywność energetyczna – oznacza ilość zaoszczędzonej energii w porównaniu do ilości energii zużywanej lub prognozowanej. W budynku dotyczy to energii potrzebnej do ogrzewania, chłodzenia, wentylacji, klimatyzacji oraz energii elektrycznej zużywanej przez urządzenia.

Bilans energetyczny – różnica między stratami ciepła a zyskami energii doprowadzanej do budynku z naturalnych źródeł. Pozytywny bilans jest wtedy, gdy straty energii są mniejsze niż zyski. Im większe są zyski, tym mniej energii ze źródeł konwencjonalnych trzeba będzie zużyć, aby zapewnić odpowiednią temperaturę w domu.

Energochłonność budynku – ilość energii zużywanej na eksploatację budynku w ciągu roku, przy czym jako zużywaną energię rozumiemy dopływ z zewnątrz do budynku wszelkiego rodzaju energii, dostarczanej bądź wytwarzanej, w tym słonecznej oraz pochodzącej od mieszkańców i eksploatowanych urządzeń. Za miarę energochłonności budynku można przyjąć sezonowe zapotrzebowanie na energię potrzebną do ogrzania 1 m2 powierzchni albo 1 m3 kubatury, czyli wskaźnik zapotrzebowania ciepła E wyrażony w kWh/(m2·rok) lub w kWh/(m3·rok).

Budynek energooszczędny – klasyfikacja według normy ISO – to budynek, którego sezonowy wskaźnik zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną EP osiąga wartość poniżej poziomu 70 kWh/(m2.rok). W europejskiej normie ISO został wprowadzony podział poziomu energooszczędności w zależności od ilości energii potrzebnej do ogrzania 1 m2 budynku w ciągu roku:

  • powyżej 70 kWh/(m2.rok) – dom poza klasą energooszczędności,
  • 30-70 kWh/(m2.rok) – dom energooszczędny,
  • 15-30 kWh/(m2.rok) – dom niskoenergetyczny,
  • 0-15 kWh/(m2.rok) – dom pasywny,
  • 0 kWh/(m2.rok) – dom zeroenergetyczny,
  • dom o dodatnim bilansie energetycznym – dom plusenergetyczny.

Budynek zeroenergetyczny – budynek energetycznie samowystarczalny, obecnie jest jeszcze w fazie eksperymentalnej. Nie wykorzystuje on konwencjonalnych źródeł energii ani do ogrzewania, ani do oświetlenia, ani nawet do zasilania sprzętu AGD. Budynek taki może produkować energię i jej nadwyżki sprzedawać do państwowej sieci energetycznej.

Budynek o niemal zerowym zapotrzebowaniu na energię (NZEB) – zgodnie z definicją zawartą w Dyrektywie 2010/31/UE [D2] oznacza budynek o bardzo wysokiej charakterystyce energetycznej. Niemal zerowa lub bardzo niska ilość wymaganej energii powinna pochodzić w bardzo wysokim stopniu z energii ze źródeł odnawialnych, w tym energii ze źródeł odnawialnych wytwarzanej na miejscu lub w pobliżu.

Dom autonomiczny – koncepcja domu zeroenergetycznego rozszerzona o korzystanie jedynie z własnego ujęcia wody (także deszczowej) i produkcję żywności dla mieszkańców, a więc polegająca na całkowitym uniezależnieniu od zewnętrznej infrastruktury. Istotnym aspektem w myśleniu o domu jako elemencie środowiska jest także ograniczenie odpadów i śmieci produkowanych przez dom zarówno w czasie budowy, jak i eksploatacji. W tym ujęciu należy dążyć, aby te odpady, które powstają, ulegały w jak największym stopniu recyklingowi – dom wchodzi wówczas w zamknięty obieg natury.

Pojęcia związane z energią w budownictwie

Energia cieplna – jedna z form energii, która zmagazynowana jest w atomach lub cząsteczkach ciała poruszających się bezładnym ruchem. Energią cieplną zasilane są systemy techniczne w budynku służące do ogrzewania oraz chłodzenia, przygotowania c.w.u. oraz wentylacji.

Energia pierwotna EP –jest to energia użyta do wytworzenia energii dostarczanej do budynku. Energia pierwotna obejmuje energię nieodnawialną i energię odnawialną. Jeśli uwzględnia się obydwa rodzaje energii, można ją nazwać całkowitą energią pierwotną.

EP [kWh/(m2rok)] – wskaźnik, który wyraża wielkość rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną niezbędną do zaspokajania potrzeb związanych z użytkowaniem budynku, odniesioną do 1 m2 powierzchni użytkowej, podaną w kWh/(m2·rok). Zapotrzebowanie na nieodnawialną energią pierwotną określa efektywność całkowitą budynku. Uwzględnia ona obok energii końcowej, dodatkowe nakłady nieodnawialnej energii pierwotnej na dostarczenie do granicy budynku każdego wykorzystanego nośnika energii (np. oleju opałowego, gazu, energii elektrycznej, energii odnawialnych itp.).

Energia końcowa EK [kWh/(m2·rok)] – informuje o rocznym zapotrzebowaniu na energię końcową, która powinna być dostarczona do budynku, z uwzględnieniem strat przesyłowych i wynikających z przenikania przez przegrody zewnętrzne, aby zapewnić utrzymanie projektowanej temperatury wewnętrznej, wentylacji oraz podgrzania wody użytkowej. Współczynnik EK jest ściśle związany z konstrukcją budynku i mówi nam, ile budynek rzeczywiście zużyje energii. Wskaźnik EK wyraża zapotrzebowanie na energię cieplną, elektryczną i energię pomocniczą, które należy dostarczyć do granicy systemu grzewczego (budynku) o danej sprawności.

Energia użytkowa EU [kWh/(m2·rok)] – pojęcie to odnosi się do wysokości energii użytkowej niezbędnej do ogrzewania i wentylacji. Określa stopień zabezpieczenia przed stratami ciepła niezależnie od zainstalowanych w nim urządzeń grzewczych, strat energii w wyniku ich działania oraz oddziaływania urządzeń na środowisko. Wskaźnik rocznego jednostkowego zapotrzebowania na energię użytkową do ogrzewania i wentylacji bez względu na rodzaj oraz sprawność urządzenia ogrzewczego.

Szara energia – obejmuje całą energię, jaka była niezbędna do wyprodukowania materiałów, z których powstał budynek, jego eksploatacji oraz recyklingu.

Zapotrzebowanie na energię do ogrzewania lub chłodzenia – ciepło, które musi być dostarczone lub usunięte, aby w pomieszczeniu o regulowanych parametrach utrzymać określoną temperaturę w danym okresie czasu.

Zapotrzebowanie na energię do przygotowania ciepłej wody użytkowej – ciepło, które musi być dostarczone na potrzeby niezbędnej ilości ciepłej wody, aby podnieść jej niską temperaturę sieciową do ustalonej wcześniej temperatury dostawy w punkcie odbioru.

Parametry związane z izolacyjnością cieplną elementów budynku i materiałów

Współczynnik przenikania ciepła U wyrażany w jednostkach W/(m2·K) – współczynnik określany dla przegród, umożliwiający obliczanie ciepła przenikającego przez przegrodę, a także porównywanie własności cieplnych przegród budowlanych. Im niższa wartość współczynnika, tym lepszy poziom izolacji.

Współczynnik przenikania ciepła Uw określany dla okien (ang. window).

Współczynnik przewodzenia ciepła λ (lambda) [W/(m·K)] – to ilość energii cieplnej przepływającej na wskroś pewnej masy próbki, w wyniku zewnętrznej różnicy temperatur. Informuje o tym, jak materiał radzi sobie z powstrzymywaniem ucieczki ciepła. Im mniejsza wartość współczynnika λ, tym materiał słabiej przewodzi ciepło, a zatem lepiej izoluje przed jego stratami – Im jest on niższy, tym wyrób charakteryzuje się lepszą izolacyjnością. Współczynnik przewodzenia ciepła λ jest przeliczany na współczynnik przenikania ciepła U dla konkretnej przegrody.

RT [(m2·K)/W] – opór cieplny, odwrotność współczynnika przenikania ciepła U. Opór cieplny kilku warstw materiałów przylegających do siebie (bez pustki powietrznej), jest sumą oporów cieplnych poszczególnych warstw materiałów. 

Współczynnik przenikalności energii całkowitej g – wskazuje, ile energii słonecznej jest w stanie przeniknąć przez szyby, aby ogrzać wnętrze budynku, korzystając z naturalnej i odnawialnej energii.

zdjęcie tytułowe: Rockwool


Czy artykuł był przydatny?

Dziękujemy. Podziel się swoją opinią.

Czy możesz zaznaczyć kim jesteś?

Dziękujemy za Twoją opinię.

Czytaj także

Zamów nasz newsletter i bądź na bieżąco z aktualnymi trendami w budownictwie jednorodzinnym! 

Na naszym portalu znajdziesz wskazówki, jak przygotować się do budowy domu i sprawnie przejść przez wszystkie jej etapy. Dowiesz się też wszystkiego o nowoczesnej organizacji budowy. W jednym miejscu uzyskasz profesjonalnie wyselekcjonowaną wiedzę z rynku materiałów budowlanych, która pozwoli Ci wybrać produkty wysokiej jakości, sprawdzone przez innych inwestorów. U nas poznasz sposoby, jak zrealizować swoje przedsięwzięcie szybko i bez błędów!