Zadaniem elewacji domu jednorodzinnego jest ochrona ścian przed niekorzystnym działaniem czynników atmosferycznych – powinny być więc wykonane z trwałych materiałów. Ponadto muszą pasować do stylu domu.
Nowoczesna elewacja obok walorów estetycznych zapewnia skuteczną ochronę budynku przed zabrudzeniem, wilgocią i uszkodzeniami mechanicznymi. Dzięki nowoczesnym materiałom elewacyjnym ochrona ta jest bardziej skuteczna niż kiedyś, a elewacja przetrwa długie lata w doskonałym stanie. Jak wybrać trwałe materiały elewacyjne?
Nowoczesne budownictwo przywiązuje znacznie większą wagę do strony estetycznej domów. Materiały elewacyjne mają za zadanie podkreślenie urody domu, a zarazem utrzymanie ich jak najdłużej w dobrej kondycji. Trendem jest też idea domu bezobsługowego, w którego konserwację nie trzeba wkładać zbyt dużego wysiłku. Nowoczesne podejście do budowy domu uwzględnia również aspekty ekonomiczne. Elewacja budynku to duża powierzchnia do wykończenia, co wpływa na koszt zarówno materiałów, jak i robocizny. Zwykle też jej wykonanie wymaga szczególnej organizacji prac jak np. ustawienia rusztowań, a w przypadku niektórych materiałów niezbędne są specjalne umiejętności wykonawcze. To tylko nieliczne powody, dla których warto wybrać trwałe materiały elewacyjne.
Nowoczesne tynki i farby – materiały elewacyjne na lata
Tynk to najpopularniejszy sposób wykończenia ścian – nic dziwnego, jest to najmniej kosztowny materiał elewacyjny, który skutecznie chroni ścianę przed zniszczeniem. Trzeba jednak mieć na uwadze, że elewacja otynkowana wymaga częstszego odnawiania niż inna. Pamiętajmy zarazem, że tynki i farby należą do materiałów, które uległy największym, wręcz rewolucyjnym zmianom. Dzięki osiągnięciom współczesnej chemii współczesne tynki mają nowe właściwości, takie jak zdolność samoczyszczenia czy właściwości biobójcze.
Nie wszyscy inwestorzy zdają sobie sprawę, że trwałość elewacji w bardzo dużym stopniu zależy od rodzaju tynku. Na ścianach jedno- i trójwarstwowych lub do renowacji starych domów najlepiej wykorzystać sypkie mieszanki cementowo-wapienne. Nie opłaca się przygotowywać tynku na budowie – taki chałupniczy wyrób nie daje gwarancji wysokiej trwałości. Ściany dwuwarstwowe należy wykończyć tynkiem cienkowarstwowym. Jeśli dom jest położony w zanieczyszczonym środowisku i narażony np. na kwaśne deszcze oraz agresywne środki chemiczne, warto zainwestować w cienkowarstwowe tynki mineralne i pomalować je farbą silikonową. Ze względu na trwałość dobrym wyborem są także nowoczesne tynki mineralne, które nie przyciągają brudu, ładnie się starzeją, a z wiekiem stają się coraz mocniejsze. Nowoczesne tynki dzięki właściwościom hydrofobowym brudzą się wolniej – cząsteczki wody wraz z zanieczyszczeniami są odpychane od powierzchni tynku dzięki zawartości np. żywicy silikonowej.
Do materiałów elewacyjnych uznawanych za bardzo trwałe, odporne na zabrudzenia i uszkodzenia zalicza się tynki silikatowe i silikonowe oraz mineralne z dodatkiem nanocząsteczek – niestety należą one do najdroższych. Godne uwagi są też tynki mineralne wzbogacone fotokatalizatorem w postaci tlenku tytanu, który sprawia, że zanieczyszczenia rozkładają się pod wpływem światła dziennego.
Wybierając tynk lub farbę na ściany dwuwarstwowe, sprawdźmy na wzornikach wartość współczynnika refleksyjności. Bardziej podatne na uszkodzenia są te w ciemnych barwach o niskim współczynniku refleksyjności (poniżej 20). Łatwo pochłaniają światło, co może prowadzić do nadmiernego nagrzania elewacji i naprężeń termicznych, a te do pęknięć tynku. Ściany dwuwarstwowe lepiej wykańczać tynkami o jasnych barwach, o współczynniku refleksyjności większym lub równym 20. Także tynki i farby w jaskrawych odcieniach syntetycznych, np. neonowym zielonym, pomarańczowym lub niebieskim mogą być mniej trwałe niż te w tonacji beżów, szarości czy słonecznych żółcieni. Jeśli ściany domu są jedno- lub trójwarstwowe, kolor tynku czy farby elewacyjnej nie wpływa na ich trwałość.
O trwałości tynku decyduje również odpowiednie wykonanie podłoża oraz zagruntowanie ścian – nie oszczędzajmy na preparacie gruntującym, bo wpływa on na zwiększenie przyczepności warstw tynku, nadaje podłożu wodoodporność, wyrównuje jego nasiąkliwość, redukuje też możliwość powstania przebarwień.
Cegły i płytki – sprawdzone materiały elewacyjne
Naturalne okładziny ceramiczne oraz kamienne mają wielowiekową historię w stosowaniu na elewacjach, ale również w nowoczesnych rozwiązaniach architektonicznych stosuje się je coraz częściej. Na popularność tych materiałów elewacyjnych wpływ mają nowe formaty, faktury czy kolorystyka. Ich wybór to także inwestycja najbardziej długoterminowa – przetrwają nawet wiele stuleci. Warunkiem jest wybór materiału o odpowiednich parametrach technicznych oraz właściwy montaż. Cegły przeznaczone na ściany domu muszą być mrozoodporne. Najlepiej wybrać materiały klinkierowe i licowe oraz silikatowe. Najdroższy jest klinkier, ale warto w niego zainwestować – jest to materiał najtrwalszy. Wysoka temperatura wypalania sprawia, że jest mniej porowaty i bardziej odporny na wpływ czynników atmosferycznych oraz korozję biologiczną niż inne rodzaje cegieł. Stosunkowo tania jest cegła silikatowa, jednak elewację z tego materiału należy zawsze zaimpregnować, w przeciwnym razie mogą się na niej pojawić glony i porosty. Wskazana jest także impregnacja cegieł licowych – zmniejsza możliwość ich zabrudzenia. Produkty nowoczesnej chemii budowlanej pozwalają na obniżenie nasiąkliwości okładzin, a tym samym ich lepszą mrozoodporność, ograniczają także osadzanie się zanieczyszczeń na elewacji.
Zamiast kosztownych cegieł pełnych można wykorzystać tańsze cegły drążone, a w niektórych sytuacjach jeszcze tańsze płytki klinkierowe lub okładziny silikatowe, którymi (w przeciwieństwie do cegieł stosowanych do wykończenia ścian trójwarstwowych) można wykończyć każdy rodzaj muru.
Drewniana oblicówka – naturalny materiał elewacyjny
Wbrew pozorom naturalne drewno należy do trwałych materiałów elewacyjnych, pod warunkiem, że użyjemy budulca dobrej jakości i będziemy go regularnie konserwować. Dzisiejsze czasy sprzyjają stosowaniu drewna dzięki nowoczesnym metodom jego zabezpieczania, jak i dostępności szalówek z drewna egzotycznego (np. tatajuba, okoume, meranti, modrzew syberyjski), które jest już znacznie tańsze niż przed kilkunastoma laty oraz dobrego gatunkowo drewna krajowego, jak dąb czy modrzew. By zapewnić trwałość okładziny, należy używać drewna dobrze wysuszonego o wilgotności 15-18%. Najbezpieczniej jest wybierać drewno sezonowane lub z suszarni – choć droższe, będzie trwalsze.
Imitacje naturalnych materiałów elewacyjnych
Nowością na rynku obecną od kilku lat i zyskującą coraz większą popularność są materiały elewacyjne naśladujące kamień, ceramikę oraz drewno. Odtwarzające klinkier płytki betonowe wykonuje się z cementu i piasku z dodatkiem chemii budowlanej. Coraz lepiej naśladują naturalny materiał – jego fakturę i kolorystykę, choć często zdradza je powtarzalność wzoru. Wykończenie nimi elewacji jest łatwiejsze i tańsze niż produktem oryginalnym. Mają też dobre właściwości – są odporne na płowienie, mróz i wilgoć oraz uszkodzenia mechaniczne. Wybierając je, pamiętajmy także o zakupie narożników – tylko wówczas elewacja będzie bardziej przypominać wykonaną z prawdziwej ceramiki. Elewacje z płytek naśladujących kamień, szczególnie łupany, należą do bardzo efektownych i niejednokrotnie laik ma kłopoty z określeniem, czy zostały wykonane z naturalnego kamienia, czy też z betonu. Często do produkcji tego typu materiałów elewacyjnych poza cementem wykorzystuje się naturalne kruszywa – granitowe, marmurowe lub z miki. Efekt naturalnej okładziny drewnianej można uzyskać, stosując między innymi materiały kompozytowe na bazie drewna i PVC. Do złudzenia przypominają one deski drewniane, a zarazem zwalniają inwestora z konieczności wykonywania kłopotliwych zabiegów konserwacyjnych.
zdjęcia: Baumit, K. Jankowska, AdobeStock
Czy artykuł był przydatny?
Dziękujemy. Podziel się swoją opinią.
Czy możesz zaznaczyć kim jesteś?
Dziękujemy za Twoją opinię.
Zapoznaj się z produktami
