Ciemne kolory wracają na elewacje

Ciemne i intensywne kolory fasad domów jednorodzinnych są dzisiaj stosowane w różnorodny sposób. W wielu projektach i realizacjach widzimy tendencje do łączenia kolorów jasnych – bieli, jasnej szarości – z ciemnymi barwami. Zjawisko to jest naturalne, gdy dla urozmaicenia elewacji stosuje się takie materiały jak płyty włókno-cementowe, drewnianą oblicówkę, kamień, cegłę elewacyjną czy płyty kompozytowe. Są jednak również i takie projekty, w których stosuje się dwa kontrastujące kolory tynku – jasny i ciemny. Zróżnicowanie kolorów pozwala wówczas na wyróżnienie funkcjonalnych części domu – np. wyróżnienia bryły garażu lub wprowadzenia podziałów kondygnacji na elewacji. Coraz więcej jednak jest również realizacji z fasadami w całości wykończonymi materiałem w ciemnym kolorze – może to być zarówno okładzina, jak i tynk. Popularność ciemnych elewacji wynika z pojawienia się na rynku materiałów odpornych na nadmiernie nagrzewanie – dotyczy to zarówno tynków, farb fasadowych, jak i i innych okładzin. 

Ciemne fasady – jakie kolory są na topie

Ciemne kolory jako jedyna barwa wykończenia fasad pojawiły się wraz z modą na kubiczne formy brył budynków – takie kolory nadają się przede wszystkim do podkreślenia określonych elementów architektonicznych. Są powszechnie uznawane za eleganckie i szlachetne, wymagają jednak odpowiedniego doboru barwy i jej odcienia do formy architektonicznej. Ciemne szarości – odcienie grafitowe i antracytowe – pojawiły się w budownictwie jednorodzinnym wraz z modą na materiały, dla których ta barwa jest naturalna – metalu, blachy, niektórych rodzajów kamienia naturalnego, czyli łupka czy granitu oraz coraz bardziej popularnych dzisiaj płyt włókno-cementowych czy też paneli wykonanych ze spieków kwarcowych. Nierzadko elewacja powstaje z materiałów stosowanych na pokrycia dachowe – dachówki ceramicznej i cementowej, blachy ryflowanej. Szarość o zabarwieniu brązowym nada elewacji ciepły odcień, grafit z odcieniami niebieskiego stworzy zimną aranżację budynku. Brąz to naturalny odcień oblicówek drewnianych i materiałów drewnopochodnych, ale w takim kolorze spotykamy również rodzaje naturalnego kamienia czy też spieki kwarcowe. Na ciemny brąz możemy też pomalować elewacje tynkowane – modne są odcienie karmelowe i kasztanowe. Z kolei czerń dobrze komponująca się z nowoczesną architekturą, może spowodować, że budynek dobrze wtopi się w otoczenie, ale istnieje też ryzyko, że mocno się z niego wyróżni, stając się dysonansem. Czerwień, szczególnie ciemna, często nawiązuje do koloru wypalanej ceramiki – klinkieru lub dachówki.

Ciemne elewacje – tylko specjalne produkty

Ciemne powierzchnie bardziej chłoną ciepło promieniowania słonecznego, przez co bardzo szybko się nagrzewają. Nagrzane elewacje tynkowane są narażone na pękanie, a wystawione na promienie UV ciemne barwy szybko tracą także swój pierwotny blask. Zjawisko to możemy zminimalizować, wybierając odpowiednie produkty do wykańczania elewacji. Do tynków odpornych na niekorzystny wpływ warunków atmosferycznych należą tynki z dodatkiem włókna węglowego. Tynki te odznaczają się bardzo dobrą dyfuzyjnością pary wodnej – włókna węglowe umożliwiają stosowanie na elewacji bardzo ciemnych, a nawet czarnych kolorów. Ich duża twardość zapewnia odporność na gradobicie i uszkodzenia mechaniczne. Jednak odporność samych tynków na nagrzewanie nie jest wystarczająca dla zapewnienia trwałości elewacji. Różnice temperatur, do jakich dochodzi w naszej strefie klimatycznej zimą, wywołują olbrzymie naprężenia termiczne w materiałach pokrywających elewację – dotyczy to nie tylko wyprawy tynkarskiej czy farby, ale też materiału izolacyjnego. Dlatego decydując się na elewację tynkowaną w ciemnym kolorze, wybierajmy rozwiązania systemowe – systemy ociepleń, w których można zastosować tynki lub farby elewacyjne o współczynniku odbicia światła HBW wynoszącym 5-6. Dla bezpieczeństwa ciemnej elewacji tynkowanej zaleca się też wzmocnienie podłoża, aby zniwelować nadmierne naprężenia rozciągające, jakie powstają w wyniku nagrzania fasad. Podłoże wzmocni mocna i elastyczna warstwa zbrojona, wykonana z mas bezcementowych lub o zmniejszonej zawartości cementu, za to modyfikowanych polimerami. 

zdjęcia: K. Jankowska